Joden in Europa: Wel rechten, niet welkom

Op afgelopen 5 juni is in Trouw een recensie verschenen over het boek 'De weg uit het getto, Drie eeuwen emancipatie van de Joden in Europa' wat geschreven is door Michael Goldfarb en in het Nederlands vertaald. De recensie is geschreven door Jos Palm, die er de kop 'Joden in Europa: Wel rechten, niet welkom' boven plaatste. Die kop wordt niet adequaat uitgewerkt. Er wordt dan wel gemeld dat het nog maar de vraag was, of de Joden ooit een eigen en vrije keuze zouden hebben gehad tussen aan de ene kant het opnemen van de eigen identiteit en aan de andere kant juist die identiteit achter zich te laten en zich aan te passen, maar niet voldoende de reden waarom Joden in Europa niet welkom waren. Dat Palm moeite heeft met het hanteren van een juiste definitie van antisemitisme blijkt uit het feit dat hij de uitspraak van Sartre in 'portret van een antisemiet' namelijk dat antisemitisme een gevoelstoestand is van haat wat voortkomt uit angst voor verandering, niet weerlegt. Dat is jammer want de definitie: 'Antisemitisme is een benaming voor een vijandige houding ten opzichte van joden op grond van bepaalde vooroordelen. Er kan sprake zijn van religieus, racistisch en politiek antisemitisme ', is wel juist en had hier moeten worden gehanteerd. En waar de vooroordelen tegen Joden vandaan komen wordt dan ook niet eenduidig genoemd. Dat is de rol die de Christelijke kerken hierin gespeeld hebben en had wel expliciet gemeld moeten worden. Hoewel Jos Palm in zijn recensie enige aspecten noemt die duiden op de rijkdom van de Joodse cultuur mis ik toch pijnlijk een samenvattende opmerking, zoals dit citaat: ' Op onnavolgbare wijze beschrijft Goldfarb de geschiedenis van een minderheid die vecht voor een plaats in de samenleving en tegelijkertijd de fundamenten legt voor de bloei van de westerse cultuur'. Inderdaad de –westerse- wereld heeft veel, héél veel, te danken aan de Joden. Het omgekeerde zal helaas nog lang op zich moeten laten wachten.

J.S.

Bronnen:

voor definitie antisemitisme: http://www.encyclo.nl/begrip/antisemitisme

voor citaat: http://www.kloosterboekwinkelwittem.nl/indexkbw.php?page=-NieuweBoeken-

 

 Joden in Europa: Wel rechten, niet welkom

Sinds de Franse Revolutie beschikten Joden over burgerrechten. Vanaf dat moment emancipeerden ze, maar maakten ze evenzovele terugvallen mee. Hoe Joden ook probeerden om te integreren, zij bleven altijd buitenstaander.

De Joden moeten net als alle onderdrukte volkeren hun identiteit op zich nemen in plaats van deze te ontwijken, schreef Sartre in zijn 'Réflexions sur la question juive'. 'Niet authentiek' zijn, zelfhaat, bood geen uitweg, aldus de filosoof en schrijver in zijn klassieker over het Jodendom in 1946.

Ruim anderhalve eeuw eerder raadde een andere Franse denker de Joodse medemens precies het tegenovergestelde aan. "Je zou tegen de afstammelingen van Abraham willen zeggen: wees Frans, Duits of Pools, houd eigenlijk eens op Arabier te zijn", schreef deze anonymus in 1783.

Tussen de twee goedbedoelde adviezen zat een oorlog die de beperkingen van beide raadgevingen openbaarde. Desondanks lijkt met deze aanbevelingen het dilemma van de Joodse en wellicht van alle minderheden benoemd: aanpassen, of zelfstandig en marginaal blijven. Lees meer op:

http://www.trouw.nl/tr/nl/4720/Jodendom/article/detail/2441551/2011/06/05/Joden-in-Europa-Wel-rechten-niet-welkom.dhtml